Misschien was volwassen worden vroeger wel eenvoudiger

Mijn zoon, net afgestudeerd, kijkt aan tegen een heleboel toekomst. Alles kan nog. Veel wil hij nog en hoewel hij alle tijd heeft, denkt hij zelf dat hij al best oud is en dus moet opschieten. Het kan het hem niet snel genoeg gaan, al gaat het best snel. Ik herinner me dat gevoel van beginnen aan het echte leven. Onzeker omdat je nog zo veel niet weet en vol zelfvertrouwen omdat je denkt al heel veel wel te weten.

Ik had geen idee

Ik was 23, net afgestudeerd en aangenomen voor mijn eerste baan als psycholoog. Jonger in jaren dan mijn zoon nu, maar tegenwoordig doen jongeren langer over volwassen worden, omdat ouders langer pamperen.
Misschien was volwassen worden toen ook wel eenvoudiger. Ook had ik al snel een huis met mijn toenmalige vriend en een salaris en een vast contract. Verder had ik geen idee. Net als mijn zoon had ik veel geleerd tijdens mijn opleiding, vooral over mezelf. Toch bleek ik ook angstig veel niet te weten.

Afwijken van het gemiddelde

Ik koos voor een baan waarin ik bezorgde ouders moest adviseren over problemen met hun kinderen. In die tijd mochten kinderen nog meer afwijken van het gemiddelde dan nu en we hadden ook veel minder diagnoses. Maar met de kinderen die ik zag was wél echt iets. Bijvoorbeeld dat ze volgens de juf van de kleuterschool niet ‘schoolrijp’ waren. Dat betekende dat ze niet naar de eerste klas konden. Zo heette toen groep drie. Ik wist niet precies wat een kind van zes moest kunnen, maar ik had wel geleerd om een intelligentietest af te nemen. Dat deed ik dus. De eerste twee kinderen die ik testte, waren lief en deden hun best, maar de uitkomst was een laag IQ. Volgens mijn boeken, waarin ik tot diep in de nacht kennis zocht, waren ze zeer zwakbegaafd. Moest ik dat tegen hun ouders zeggen?

Leren van het leven

Voor alle zekerheid legde ik de testuitslag voor aan een oudere collega die ik als een beetje stoffig en saai had beoordeeld. ‘Heb je ze een ‘menstekening’ laten maken?’ vroeg hij. Dat had ik gedaan, hoewel ik het ouderwets vond en meer geïnteresseerd was in wetenschappelijke IQ-cijfers. Hij keek naar de tekening, oordeelde dat de IQ-score dan ongeveer zo veel moest zijn. Klopte precies. Die dag leerde ik dat ik nog veel te leren had. Niet meer op school, maar van het leven. Dat bleek een fantastisch avontuur, waar mijn zoon nu aan gaat beginnen. Ik heb veel meer verleden. Hij heeft meer toekomst en dromen.

Over columnist Annette Heffels

Annette Heffels is psycholoog. Ze studeerde pyschologie aan de Rijksuniversiteit van Utrecht en specialiseerde zich als psychotherapeut. Ze is getrouwd en heeft een zoon, twee dochters en een kleinkind. Lees hier alle columns van Annette