Ik zou uitgeputte moeders hulp­tantes en oma’s gunnen, die liefde overhebben maar die aan niemand kwijt kunnen

Mijn moeder had vroeger tante Mia. Zij was een ongetrouwde zus van mijn vader, die als vanzelfsprekend bijsprong in de gezinnen van haar negen broers, als de moeder ziek was of als er een kindje werd geboren. Tante Mia had een uitgesproken opvatting over het leven, die erop neerkwam dat je het moest nemen zoals het was. Ze had vanuit die visie interessante gesprekken met mijn moeder, die ik afluisterde, niet begreep, maar wel onthield. Zo hoorde ik mijn moeder klagen over mijn vader tegen haar. Dat hij nooit praatte. Zo leerde ik dat vrouwen met ‘praten’ iets anders bedoelen dan mannen. Mijn vader praatte best veel, maar meer tegen mijn moeder dan met haar. ‘Tja,’ antwoordde Tante Mia: ‘Vroeger mochten ze niet praten en nu kunnen ze het niet meer.’ In de jeugd van mijn vader gold de regel dat je kinderen niet hoorde.

Als je moeder het druk had

Behalve Tante Mia waren er veel andere tantes in het dorp, sommigen familie, anderen niet, naar wie je toe kon als je moeder het druk had. Naast ons woonden een ‘oma en opa’ van tijdloze leeftijd, die een schuur hadden vol spullen. Als je speelgoed of fiets kapot was, verdween ‘opa’ in de schuur en vond iets waarmee hij het kon maken.

Moeders van nu hebben vaak geen tantes en oma’s in de buurt. Terwijl er veel tantes en oma’s zijn die liefde over hebben, maar die aan niemand kwijt kunnen. It takes a village to raise a child luidt een Afrikaans gezegde. Ik groeide op in zo’n village en zou veel uitgeputte moeders die ik in mijn praktijk zie zulke tantes en oma’s gunnen.

Iedereen wil nodig zijn

Ik zie in mijn praktijk hoe moeilijk het is om naast een baan kinderen op te voeden. Ik zie ongelukkige en eenzame vrouwen, die niemand meer hebben die naar hen luistert of hen nodig heeft. Ze hopen dat therapie helpt om hun kind blij en succesvol te maken, of hun huwelijk weer gelukkig, hun man begripvol. Het zijn problemen waar je eigenlijk geen therapeut voor nodig hebt, maar tantes in je dorp. Tantes die een middagje voor je kind zorgen, of je uitleggen dat geen enkele relatie is wat je ervan had gedroomd. Dat is goed voor de moeders en de vrouwen die hun stress en verdriet willen delen, maar ook voor de tantes. Want iedereen wil nodig zijn.

In de Volkskrant las ik dat er organisaties zijn met de naam ‘buurtgezinnen’, ‘gezinsBuddy’ of ‘steunouder’. Moeders en anderen die hulp nodig hebben bij het opvoeden van hun kind, of het aankunnen van het leven, worden gekoppeld aan iemand die die hulp wil bieden. Omdat hulptante aandacht en liefde over heeft en dus best met een kind wil spelen, een puber wil helpen met zijn huiswerk, of verhalen over verdriet wil aanhoren.

De Tantes uit mijn jeugd bestaan nog.

Over columnist Annette Heffels

Annette Heffels is psycholoog. Ze studeerde psychologie aan de Rijksuniversiteit van Utrecht en specialiseerde zich als psychotherapeut. Ze is getrouwd en heeft een zoon, twee dochters en een kleinkind. Lees hier alle columns van Annette