‘Het lijkt wel of ik meer buitenstaanders zie nu we meer dan twee jaar afstand van elkaar hebben gehouden’

“Ik hoor er nooit echt bij,” zegt ze. “Als mijn collega’s afspreken om in de pauze even te gaan wandelen, of als ze samen gaan lunchen, lijken ze niet te beseffen dat ik misschien mee zou willen. Er is kennelijk iets met mij waardoor ik anders ben en anderen zich niet op hun gemak voelen bij mij.”
Ik ken haar verhaal.

Ondanks haar mantelpak en perfecte make-up zie ik het kleine meisje dat op de basisschool werd gepest. Ze wist ook toen niet waarom juist zíj werd opgewacht, geslagen en uitgescholden. Het was gewoon zoals het ging. Ze leerde andere kinderen te vermijden en kon zichzelf steeds beter onzichtbaar maken. Dat hielp. Inmiddels wordt ze niet meer gepest, maar ze is nog steeds onzichtbaar.

Het brave broertje

“Ik kan goed met mensen omgaan,” zegt hij, “dat heb ik geleerd. Maar ik voel met niemand contact. Ik zou willen dat iemand mij echt zag.
Ik ken zijn verhaal.

Hij was het brave, onopvallende broertje, want er was in het gezin al een kind dat extra zorg nodig had en zó veel aandacht vroeg, dat voor hem weinig over was.

Liefde en aandacht

Om op te groeien tot een gezond en gelukkig mens heeft een kind liefde en aandacht nodig en het gevoel dat hij goed is zoals hij is. Soms krijgt hij dat niet, omdat ouders niet veel te geven hebben. Of een kind heeft gewoon de pech dat hij een beetje anders is of dat andere kinderen iemand nodig hebben om tegenaan te trappen. Ouders die geen liefde meer over hebben en kinderen die treiteren, zijn lang niet altijd gemeen of schuldig. Ze zijn ook slachtoffer. Maar een verwaarloosd of eenzaam kind zal besluiten dat het vast aan hem ligt dat er niet van hem wordt gehouden. Hij zal zijn best doen om zich aan te passen, om te worden als de anderen of om harder te schreeuwen om aandacht. Maar het gevoel van buitenstaander zijn, zal in veel gevallen blijven.

Perfecte buitenkant

De vrouw in mantelpak functioneert, toont haar perfecte buitenkant.
De man die niet wordt gezien, heeft genoeg naar anderen gekeken om te weten hoe hij zich moet gedragen. Maar vanbinnen leeft nog dat bange kind dat zich stom of slecht of niet de moeite waard voelt.

Hopelijk komt dat kind iemand tegen die liefde genoeg heeft gekregen en daardoor veel kan geven. Misschien gelooft het bange kind dan in die liefde en sluit hij zich niet af uit angst om weer teleurgesteld te worden.

Contact maken

Het lijkt wel of ik meer buitenstaanders zie nu we meer dan twee jaar afstand hebben gehouden van elkaar vanwege corona. Na de lockdown moeten de buitenstaanders weer de wereld in, contact maken. Voor de meeste mensen betekent dat geluk en vrijheid, maar niet voor degenen met het gevoel dat niemand op hen wacht. Die horen nergens bij.

Over columnist Annette Heffels

Annette Heffels is psycholoog. Ze studeerde pyschologie aan de Rijksuniversiteit van Utrecht en specialiseerde zich als psychotherapeut. Ze is getrouwd en heeft een zoon, twee dochters en een kleinkind. Lees hier alle columns van Annette