Waarom vrijdag de 13e bekendstaat als een ongeluksdag
Hotels hebben vaak geen dertiende verdieping, veel vliegtuigmaatschappijen geen dertiende stoelenrij en de ambtenaar van de burgerlijke stand kan op vrijdag de 13e net zo goed een snipperdag nemen. Maar waar komt deze angst eigenlijk vandaan?
Ben jij extra voorzichtig op vrijdag de dertiende? Mogelijk lijd je aan paraskevidekatriafobie: een ziekelijke angst voor deze 'ongeluksdag'. Maar waarom associëren we deze dag met gevaar en ongeluk?
Laatste Avondmaal
Over vrijdag de dertiende gaan meerdere theorieën de ronde. De beste verklaring is te vinden in het Laatste Avondmaal van Jezus. Hierbij waren dertien mensen aanwezig, en we weten allemaal hoe dit feestmaal is afgelopen. Jezus werd verraden door Judas en werd gekruisigd op... Goede Vrijdag. De vrijdag heeft ook een kwade naam gekregen omdat op die dag door de Romeinen doodvonnissen werden voltrokken.
'Vrijdag de dertiende' bestaat nog niet zo lang
In de negentiende eeuw maakte nog geen mens zich druk om vrijdag de dertiende. Wel wordt van oudsher de vrijdag als een ongeluksdag gezien, en dertien een getal dat je maar beter kunt mijden. Maar volgens de Amerikaanse journalist Nathaniel Lachenmeyer, die een boek over de geschiedenis van het getal dertien schreef, zijn we deze twee samen pas vanaf 1907 massaal als onheilspellende combinatie gaan zien. De reden? In dat jaar verscheen het enge boek Friday the Thirteenth van de schrijver Thomas Lawson.
Gaat er meer mis op vrijdag de dertiende?
Dan de prangende vraag: is vrijdag de dertiende echt een dubbele ongeluksdag? Een Fins onderzoek doet dit wel vermoeden, aldus psychologen Bastiaan Rutjens en Frenk van Harreveld in hun boek Dat kan geen toeval zijn. Zo blijkt dat op deze dag meer Finse verkeersslachtoffers vallen dan op een gemiddelde vrijdag. Maar tegelijkertijd komen in Nederland op vrijdag de dertiende juist mínder mensen om het leven in het verkeer, zo vertelden de auteurs eerder aan het AD.
Lees ook:
Van zwarte katten tot gebroken spiegels: waar komt ons bijgeloof vandaan?
Thuisblijven is ook niet alles
Volgens Rutjens en Van Harreveld is vrijdag de dertiende vooral een ongeluksdag voor de economie. In de Verenigde Staten zijn zo veel mensen bang voor de beruchte dag, dat het aantal ziekmeldingen op deze dag de economie miljoenen dollars extra kost. Overigens ben je thuis ook niet per se veilig. In 2004 besloot een 54-jarige Roemeen niet naar zijn werk te gaan op de beruchte vrijdag en toen werd hij gestoken door een zeldzame, dodelijke wesp.
Vrijdag de zeventiende?
Niet overal wordt het cijfer dertien als ongeluksgetal gezien. Italianen zien het juist als een geluksgetal, zij vrezen weer vrijdag de zeventiende, net als de Brazilianen. Daarom hebben de Duitse vliegtuigmaatschappij Lufthansa en het Italiaanse Alitalia geen stoelenrij dertien en zeventien. De Japanse luchtvaartmaatschappij All Nippon Airways (ANA) heeft ook de rijen vier en negen geskipt. 'Vier' spreek je uit als 'shi' en dat klinkt schijnbaar als het Japanse woord voor 'dood'. Negen, 'ku', klinkt als 'marteling'. Dus als je écht bijgelovig bent, zijn er al snel vier getallen die je moet vermijden. Maar daarmee maak je het jezelf wel erg lastig.
Bron | NTR academie, RTVNoord Holland, AD, NPO Geschiedenis, Wikipedia, Trouw
Beeld | Getty
