Alexandra’s moeder is ‘gezeur’ over avondklok zat: ‘Wij hebben het vijf jaar lang ook overleefd’
De avondklok blijft, oordeelde het Hof vandaag. Het benauwt Margriets Alexandra. Maar een gesprek met haar moeder die de avondklok ten tijde van de oorlog meemaakte, relativeert. "In die tijd was er niet te smokkelen met de avondklok, zoals mijn kinderen af en toe doen. Je werd zonder pardon opgepakt."
Toen er sprake was van het invoeren van de avondklok, gaf me dat een benauwd gevoel. Het er niet meer uit mogen, niet meer op straat mogen na 21.00 uur: het is zo’n duidelijke begrenzer. Als een dief in de nacht moet je je dan bewegen. Of juist niet natuurlijk.
Ik heb het niet zo op de actiegroep Viruswaarheid, maar dat kort geding over de avondklok vond ik toch wel een goede. De avondklok maakt ‘een vergaande inbreuk op het recht op bewegingsvrijheid en de persoonlijke levenssfeer’, oordeelde de rechter. Ja, dat was precies het gevoel dat ik erbij had. Maar dan netjes uitgedrukt.
'Zeuren' over de avondklok
Het idee van een avondklok gaf me ook een unheimisch gevoel. Net als de meeste mensen moest ik toch meteen aan de Tweede Wereldoorlog denken. Ik had een beetje een plaatsvervangend schaamtegevoel. Dat kunnen we de mensen die deze oorlog nog mee hebben gemaakt toch niet aandoen? Heel voorzichtig vroeg ik mijn lieve moeder naar de avondklok. Toch bang dat het pijnlijk zou zijn, dat ze dit nooit meer had willen meemaken. Maar tot mijn verbazing reageerde ze heel nuchter: “Wat zeurt iedereen toch over die avondklok, wij hadden vijf jaar lang een avondklok! En dat hebben we ook overleefd.”
Nacht op het politiebureau
Mijn moeder was dertien toen de oorlog uitbrak. Ze had net haar eerste jaar mulo achter de rug en verhuisde van Amsterdam-Noord naar Amsterdam-Zuid. Toen ze daar een paar weken woonde, brak de oorlog uit. En die avondklok werd vrijwel meteen ingesteld. Hij duurde dus de hele oorlog lang, vijf jaar. Niet voor te stellen! Ik vind een paar weken al vreselijk. En in die tijd was er ook niet te smokkelen met de avondklok, zoals mijn kinderen af en toe doen. Als je nog op straat was werd je zonder pardon opgepakt en zat je zo een nacht op het politiebureau.
Handwerken en vroeg naar bed
En wat deden de mensen toen, al die avondenlang waarop ze niet naar buiten mochten? Wij hebben nog Netflix en tv, social media en zo, maar veel vertier was er voor hen niet. Mama vertelt: “We lazen veel en mijn moeder deed vaak naaiklusjes. En er werd veel gehandwerkt. Ik maakte voor mezelf een los kraagje van stof, dat was toen mode. Dat soort dingen deden we. In de winter was het zonder verwarming heel koud, dus dan zei mijn moeder: ‘We gaan maar vroeg naar bed, dan worden we warm.’ In de zomer was het erger, want dan wilde ik buiten blijven. Maar ook dan moest je je binnen zien te vermaken.”
Boetes
Ik hoop dat onze avondklok zo snel mogelijk afgeschaft wordt, en ik hoopte ook dat de boetes die uitgedeeld zijn – sinds de invoering 23 januari al ruim 33.000 – ongedaan gemaakt worden. Maar dit is niet het geval, hoorden we vandaag in de uitspraak van het Hof in hoger beroep. Als we het coronavirus kunnen stoppen door mensen in hun huis op te sluiten, dan moet het maar. Want het meest hoop ik op een wereld zonder corona.
Alexandra
Alexandra Holscher (54), eindredacteur, is getrouwd en moeder van drie kinderen (17, 20 en 22). Naast haar werk is ze mantelzorger voor haar moeder van 94. Om te ontspannen doet ze aan yoga, bootcamp en zingt ze in een koor. Ze houdt van films kijken en ‘met haar handen bezig zijn’.
Lees hier nog meer blogs van Alexandra:
Alexandra over de film Farewell Paradise: ‘Prachtig portret van een bijzonder gezin’
Alexandra: ‘In het nu leven helpt om niet somber te worden’
Kijktip van Alexandra: A life on our planet van David Attenborough
Alexandra: ‘Zo oud worden als mama is soms best moeilijk’
Beeld | Getty Images
